Paragraaf 1 Lokale heffingen

Het totale pakket van gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit tiental verschillende belastingen, heffingen en rechten die worden gelegitimeerd door een belastingverordening die door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze paragraaf geeft een overzicht op hoofdlijnen van de resultaten op deze heffingen. De regelgeving is vastgelegd in de wet en in de lokale belastingverordeningen en is uitgebreid toegelicht in de programmabegroting. De cijfers van de begroting betreft de begroting na wijziging.

 

Ten aanzien van de heffingen onderscheidt de wet drie soorten:

• Belastingen: gedwongen betalingen aan de overheid waar geen rechtstreekse contraprestatie van de overheid tegenover staat. Ze kunnen aan een brede of specifieke doelgroep in rekening worden gebracht.
• Bestemmingsheffingen: deze dienen ter bestrijding van specifieke kosten. Voorbeelden zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen niet meer dan kostendekkend zijn.
• Rechten: een betaling waar een direct aanwijsbare contraprestatie van de overheid tegenover staat. Deze contraprestatie kan bestaan uit een product of dienst. Onderscheid kan worden gemaakt in onder meer gebruiksrechten (bijvoorbeeld haven- of marktgelden) en genotsrechten (waaronder leges). De hoogten van sommige rechten zijn landelijk bepaald. Verder geldt dat deze maximaal kostendekkend mogen zijn.

 

Naast het landelijk beleid is het volgende gemeentelijk beleid geformuleerd:

• De bestemmingsheffingen en rechten zijn in principe 100% kostendekkend. Dat is niet overal het geval omdat er bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn (wettelijke tarieven).
• Kwijtscheldingsbeleid. Voor de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing kan kwijtschelding worden verleend aan personen (niet aan bedrijven). De gemeente Oudewater hanteert voor de kwijtschelding de norm die door het Rijk gegeven wordt aan de gemeenten: 100% van de norm voor de bijstand. Bij een norm onder de 100% is er sprake van strenger beleid. Vrijwel alle inwoners die een aanslag gemeentelijke belastingen ontvangen en moeten rondkomen van een bijstandsuitkering of alleen een AOW-uitkering en geen vermogen hebben, komen op basis van deze norm in aanmerking voor kwijtschelding. De regelgeving voor de kwijtschelding is neergelegd in de Leidraad Invorderingswet 1990.

De lokale lastendruk geeft voor de belangrijkste tarieven weer wat een inwoner van de gemeente betaalt en hoe de tarieven zich de afgelopen jaren hebben ontwikkeld (voor een fictief huishouden). De bedragen zijn gebaseerd op een gezin in een woning met een gemiddelde waarde voor belastingjaar 2020 van € 277.000 (2019: € 260.000)

OZB
In onderstaande tabel zijn de OZB-tarieven 2020 en 2019 opgenomen. De tarieven 2020 worden geheven als percentage van de WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2019.

Tarief OZB	2020	2019
1 Woningen
a Eigenaren	0,1300%	0,1140%
2 Niet woningen
a Eigenaren	0,2741%	0,2277%
b Gebruikers	0,2029%	0,1715%

 

De opbrengst onroerendezaakbelasting 2020 is in onderstaande tabel opgenomen:

Taakveld		Rekening	Begroting	Rekening
		2020	2020 na wijz.	2019
0.61	Eigenaren woningen	1.749	1.755	1.444
0.62	Eigenaren niet-woningen	528	498	443
0.62	Gebruikers niet-woningen	310	311	271
	Totaal € x 1.000	€ 2.587	€ 2.564	€ 2.158

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

Toeristenbelasting
De opbrengst toeristenbelasting 2020 is als volgt:

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
3.4	Opbrengst € x 1.000	€ 19	€ 12	€ 16

 

Analyse werkelijk-begroot

In 2020 wordt de opbrengst toeristenbelasting 2019 verantwoord. In 2019 hebben meer toeristen in Oudewater verbleven dan ingeschat bij de begroting.

 

Precariobelasting
De opbrengst precariobelasting 2020 is in onderstaande tabel opgenomen:

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
0.64	Opbrengst € x 1.000	€ 13	€ 2	€ 13

 

Analyse werkelijk-begroot

Bij raadsbesluit 17-12-20  (coronarapportage) is besloten de opbrengst precario gedeeltelijk af te ramen. Achteraf zijn de opbrengsten meegevallen.

Ad 1: Afvalstoffenheffing
Voor de bestrijding van de kosten die samenhangen met het inzamelen en verwerken van afval is de gemeente bevoegd om de gemaakte kosten te verhalen. Voor het huishoudelijk afval (afval dat ontstaat vanuit particuliere huishoudens) wordt afvalstoffenheffing geheven. Onderstaande tabel geeft een overzicht van baten en lasten afvalstoffenheffing. Deze tarieven zijn exclusief BTW. Wanneer de baten hoger zijn dan de lasten, wordt het meerdere in de voorziening Afvalstoffenheffing gestort.

 

Analyse werkelijk-begroot

De hoofdzaken zijn minder restafval dan begroot en het wegvallen van de kosten voor het verwerken van PMD (na 1 april 2020). Voor een uitgebreidere toelichting zie analyse programma 2.

Ad 2: Rioolheffing
Op basis van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) zijn de rioolrechten in 2020 met 10% verhoogd (excl. index 2,6%).

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
	Lasten
7.2	Riolering	798	811	719
2.1	Verkeer en vervoer	2
2.4	Economische havens en waterwegen	71	39	35
	BTW	146	118
	Totale lasten	1.017	968	754
7.2	Baten	1.357	1.300	1.204
	Saldo (=mutatie reserve/voorz.; - = onttrekking)	€ 340	€ 332	€ 450
	Kostendekkendheidsgraad	133%	134%	160%

In de onderstaande tabellen is voor de verschillende rechten opgenomen wat de begrote baten en lasten zijn en wat de kostendekkendheid is. Nagestreefd wordt een kostendekkendheidsgraad van 100%. Zichtbaar is dat voor een aantal tarieven dit nog niet is gerealiseerd.

 

Ad 1 Leges burgerzaken
Onder de naam ‘leges’ wordt een aantal verschillende rechten geheven ‘ter zake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten’. Sommige leges zijn niet voor 100% kostendekkend omdat er voorgeschreven wettelijke tarieven zijn (voorbeelden: uittreksels burgerlijke stand, reisdocumenten en rijbewijzen).

 

Analyse werkelijk-begroot

Voor burgerzaken heeft de coronacrisis impact gehad op de uitgifte van de persoonsdocumenten. Als gevolg van de crisis zijn er minder documenten uitgegeven ten opzichte van begroot. Dit verklaart dat de baten achterblijven op voorgaande jaren. De lasten blijven echter onveranderd. Verwachting is dat in 2021 de achterstand op het uitgeven van persoonsdocumenten wordt ingelopen.

Ad 2 Begrafenisrechten
Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats.

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
	Lasten
7.5	Begraafplaatsen	2	12	2
7.5	Baten	14	16	14
	Saldo € x 1.000	-€ 12	-€ 4	-€ 12
	Kostendekkendheidsgraad	700%	133%	700%

 

Analyse werkelijk-begroot

De kostendekkendheid van de begrafenisrechten is hoger dan begroot, dit komt omdat er geen planmatig onderhoud aan de aula is geweest in 2020. De geraamde kosten hiervoor worden toegevoegd aan de reserve Meerjarige OnderhoudsPlanning gebouwen.

 

Ad 3 Marktgelden
Onder de naam marktgeld wordt een recht geheven voor het innemen van een standplaats.

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
	Lasten
3.3	Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen	39	38	38
	Totale lasten	39	38	38
	Baten
3.3	Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen	16	15	20
	Totale baten	16	15	20
	Saldo € x 1.000	-€ 23	-€ 23	-€ 18
	Kostendekkendheidsgraad	41%	39%	53%

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

 

Ad 4 Bruggelden
Voor iedere doorvaart van de Hoenkoopse brug wordt € 2,- per vaartuig gerekend. Met de opbrengst hiervan wordt een deel van de brugbediening door medewerkers van Ferm Werk bekostigd.

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
	Lasten
2.1	Verkeer en vervoer	33	42	101
	Totale lasten	33	42	101
2.4	Baten	11	12	12
	Saldo € x 1.000	-€ 22	-€ 30	-€ 89
	Kostendekkendheidsgraad	33%	29%	12%

 

Analyse werkelijk-begroot

Geen bijzonderheden.

 

Ad 5 Omgevingsvergunningen
Binnen het taakveld omgevingsvergunning is de kostendekkendheid afhankelijk van de baten. Temporisering van de baten levert een lagere kostendekkenheid. Echter hogere baten zijn meestal gekoppeld aan een grotere werklast wat uiteindelijk kan leiden tot meer capaciteitsinzet. Gevolg hiervan is dat de kostendekkendheid dan niet wordt vergroot maar gelijk blijft.

Taak		Rekening	Begroting	Rekening
veld		2020	2020 na wijz.	2019
	Lasten
8.3	Wonen en bouwen	369	374	644
	Totale lasten	369	374	644
	Baten
8.3	Wonen en bouwen	311	299	316
	Totale baten	311	299	316
	Saldo € x 1.000	-€ 58	-€ 75	-€ 328
	Kostendekkendheidsgraad	84%	80%	49%

 

Analyse werkelijk-begroot

Voor het onderdeel omgevingsleges is het lastig om per jaar te analyseren. Voorgaande jaren is dan ook aangegeven dat kijken over een periode van vijf jaar een nauwkeuriger beeld en betere verklaring oplevert. In 2019 was er sprake van een  tekort op de ontvangen omgevingsleges, kijkend naar 2020 kan geconcludeerd worden dat de ontvangen leges overeenkomen met begroot. Afwijking in de kostendekkendheidsgraad van 2020 ten opzichte van 2019 is verklaarbaar als gevolg van een andere rekenmethodiek.