Programma 3 Sociaal domein

Door het integreren van de taken bij het Stadsteam en de brede intake bij het Stadsteam zorgen we voor een betere begeleiding naar ondersteuning, zorg, werk, inkomen en snellere hulp bij problematische schulden. Met ingang van 2022 werken we intensiever samen met zorgaanbieders en zijn er contractafspraken gemaakt over de op- en afschaling van zorg, inclusiviteit en de samenwerking met informele organisaties. Tot slot hebben we ons gericht op het sterker verbinden van het voorliggend aanbod (sociale basis) en de formele organisaties.

• Preventie: Oudewater Vitaal heeft een loopgroep voor senioren en een beweegactiviteit voor ouderen opgezet. Daarnaast is door hen twee keer een Vitaliteitsmarkt georganiseerd waar inwoners konden kennismaken met o.a. beweegaanbod.  
• De samenwerking tussen sociaal en medisch domein is versterkt: gesignaleerde wensen, behoeften en informatie worden gedeeld. Zo is bijv. de flyer over vervoersmogelijkheden en over de Week van de Ontmoeting ook via de thuiszorg verspreid. Huisartspraktijken worden geïnformeerd over preventief beweegaanbod.  
• Het Touwteam is gestart waardoor vraag en aanbod van inwoners naar informele ondersteuning wordt gecoördineerd. 
• De verbinding tussen formele en informele ondersteuning is versterkt. Het Touwteam en het Stadsteam stemmen af over de ondersteuning die inwoners nodig hebben. Dat kan formele of informele ondersteuning zijn of een combinatie van beide, wat leidt tot een passend antwoord op de ondersteuningsvraag. 
• De Kansrijke Start lokale coalitie Woerden en Oudewater is gestart en bestaat uit partners vanuit het geboortezorgdomein Woerden/Oudewater, zoals verloskundigenpraktijken, Antonius Ziekenhuis, GGD-jgz, kraamzorgbureau en de huisarts. Daarnaast zijn partners uit het sociale domein en maatschappelijke partners vertegenwoordigd.
• We hebben uitvoering gegeven aan het Preventieakkoord Oudewater. 

Stadsteam Oudewater
We hebben ingezet op verbetering van de samenwerking tussen het JGZ team en het Stadsteam met als gemeenschappelijk doel: de juiste zorg op maat voor gezinnen, een klantvriendelijke weg daarnaartoe, normaliseren waar dit kan, en lokaal doen wat lokaal kan. Verwijzingen worden goed gestroomlijnd door het Stadsteam zodat er zicht is op nieuwe, lopende en verlengingen van indicaties.
Daarnaast zijn we begonnen met het ontwikkelen van een monitoringsmodel, onder andere om zicht te houden op de beheersbaarheid van kosten met behoud van kwaliteit.
Om zicht te hebben op de kwaliteit van dienstverlening van het Stadsteam is gestart met het ontwikkelen van een cliëntervaringsonderzoek. Dit wordt in 2023 verder ontwikkeld en geborgd binnen het werkproces van het Stadsteam.

Touwteam
Met een startsubsidie van de gemeente en een subsidie vanuit de Wet langdurige zorg is in Oudewater het Touwteam aan de slag gegaan. Doel van het Touwteam is om zware en langdurige zorg te voorkomen of uit te stellen door vroeg te signaleren en een steunsysteem in te richten waarbij de informele ondersteuning een grote rol speelt. Het Touwteam spreekt veel inwoners en is daarnaast inmiddels een spin in het web van aanbieders van activiteiten, van ontmoeting en van zorg/ondersteuning. Het uitgangspunt is ‘omzien naar elkaar’. Touwteam en Stadsteam vullen elkaar aan en werken samen.

Inkomenstoets huishoudelijke hulp 
Per 1 juni 2022 worden bij de maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp bij de beoordeling van de eigen kracht en eigen mogelijkheden tevens de eigen financiële mogelijkheden (zelfredzaamheid) meegewogen. Hierdoor komt de hulp terecht bij inwoners die het echt nodig hebben én niet de financiële mogelijkheden hebben om het zelf te betalen. Echter, landelijke ontwikkelingen zijn aanleiding geweest voor de gemeente Oudewater om te stoppen met de inkomenstoets. De gemeenteraad is hierover via een raadsvoorstel (D/23/092844) geïnformeerd. 

Gezondheidspreventie
In samenwerking met diverse maatschappelijke partners hebben we uitvoering gegeven aan het Preventieakkoord. Zo is tweemaal een vitaliteitsmarkt georganiseerd. Tijdens de vitaliteitsmarkten werd informatie gegeven over alles wat er in en rondom Oudewater te doen is op het gebied van sport, bewegen, voeding en gezondheid. Ook is een ouderavond omtrent alcohol en drugs georganiseerd, in samenwerking met de GGD en de basisscholen van Oudewater.

Inkoop maatwerk Jeugd en Wmo
Met ingang van 1 januari 2022 zijn met 166 aanbieders contracten gesloten. Ter vergelijking: in 2021 waren er 219 aanbieders gecontracteerd. De raad is over de uitkomst regionaal inkoopproces Jeugd en Wmo geïnformeerd (D/22/049616). Op basis van de omschreven ambitie en uitgangspunten zijn afspraken gemaakt over de monitoring van de ontwikkelingen en de verantwoording door aanbieders. In samenwerking met de regio wordt gestuurd op deze afspraken.  
Door Inkoop & Monitoring Utrecht West zijn de contracten gemonitord. Door de inflatie en de stijgende energieprijzen is de indexatie groter geweest dan in voorgaande jaren. 

Regionale agenda jeugd en pamflet ondertekend
We hebben een goede start gemaakt met de uitvoering van de regionale agenda jeugd 2022-2025 voor Utrecht West, die in 2021 is vastgesteld door de gemeenteraad. Deze agenda geeft duidelijkheid over hoe de gemeenten in Utrecht West in regioverband samenwerken om de beschikbaarheid en continuïteit van jeugdhulp te borgen en hoe zij de hulp aan jeugdigen willen transformeren.

Bescherming in beweging
Voor 2022 was Utrecht West een van de zes landelijke proeftuinen voor het nieuwe landelijke toekomstscenario van kind- en gezinsbescherming. Deze proeftuin, onder de titel 'Bescherming in beweging', is een samenwerking van de vijf gemeenten in Utrecht-West, Samen Veilig Midden-Nederland (zowel Veilig Thuis als de Gecertificeerde Instelling), de Raad voor de Kinderbescherming en de William Schrikker Stichting Jeugdbescherming & Jeugdreclassering (WSS). Dit zijn instanties die samen de jeugdbeschermingsketen vormen, die handelen als er (ernstige) zorgen zijn om de veiligheid van een kind. Sinds 2020 is deze beweging actief, waardoor kwetsbare gezinnen eerder dan voorheen in contact komen met het Stadsteam. Doelen zijn onder andere het inkorten van de beschermingsketen. Dit betekent dat een kind eerder hulpverlening ontvangt en dat een gezin te maken heeft met minder verschillende beroepskrachten.

YEPH (hoogspecialistische jeugdhulp)
In samenwerking met andere Utrechtse regio’s zijn twee ambities vastgesteld voor driemilieusvoorzieningen (hoogspecialistische verblijfsvoorzieningen voor jeugdigen):
•    De gemiddelde groepsgrootte op een voorziening wordt verkleind van gemiddeld 8,6 naar 5 jeugdigen per groep. 
•    Voor 2027 streven we ernaar om 20% minder kinderen in een driemilieusvoorziening op te vangen. 
Om deze ambities te realiseren, hebben alle Utrechtse colleges in 2022 besloten een financiële investering te doen en een verhoging van het basisbudget. 

3.1 Inwoners hebben de juiste ondersteuning op het juiste moment en krijgen meteen de best passende vorm van zorg.

Ouderen wonen tegenwoordig langer zelfstandig thuis, liefst met eigen regie. Soms is daarbij zorg en ondersteuning nodig. Als gemeente zijn we verantwoordelijk voor ondersteuning via de Wmo, het Stadsteam voert die taak uit. Naast deze formele ondersteuning kunnen inwoners ook veel voor elkaar betekenen. Veel maatschappelijke organisaties die met vrijwilligers werken, zijn actief voor de (oudere) inwoners. Als gemeente zorgen we voor de onderlinge verbinding en samenhang tussen deze organisaties. Vraag en aanbod van hulp en van activiteiten kunnen nog beter gematcht worden. Daar werken we samen met onze maatschappelijke partners aan.

• De verbinding tussen sociaal en medisch domein is versterkt, zowel op bestuurlijk als op uitvoerend niveau. Centraal staat de vraag: wat kunnen we met elkaar doen om ervoor te zorgen dat inwoners prettig oud kunnen worden in Oudewater. Ook het domein Wonen is betrokken.
• In Oudewater weten informele organisaties die zich ook (of vooral) op ouderen richten elkaar inmiddels goed te vinden. Deze organisaties dragen onder andere zorg voor communicatie over activiteiten of ondersteuningsmogelijkheden aan elkaars achterban. 
• Door de wekelijkse evenementenkalender in de IJsselbode, flyers over mobiliteit en activiteiten is de communicatie met oudere inwoners over ondersteuningsmogelijkheden en activiteiten versterkt. 
• Bouwplannen gericht op zorggeschikt wonen zijn gestart (Schuylenburcht). Hierdoor zijn er in de nabije toekomst meer levensloopbestendige woningen waar (ook intensieve) zorg aan huis kan worden geboden. 

Touwteam en Stadsteam
De gemeente heeft de opzet van het Touwteam mede mogelijk gemaakt. De gemeente heeft een korte lijn met zowel het Stadsteam als het Touwteam en zij werken samen. Beide functioneren als toegang tot ondersteuning en zij zorgen, in afstemming met de inwoner, voor passende ondersteuning. Formele, informele of beide. In de praktijk blijkt dat het Touwteam vooral vragen krijgt van ouderen die graag prettig, veilig en zelfstandig thuis willen blijven wonen en die daarbij wat hulp kunnen gebruiken (of hun mantelzorgers). Het is een waardevolle aanvulling op het werk van het Stadsteam. 

Netwerktafel Ouderen
De gemeente coördineert de Netwerktafel Ouderen. Informele organisaties die zich vooral op ouderen richten, treffen elkaar daar vier keer per jaar. De organisaties informeren en inspireren elkaar. Veel aandacht gaat uit naar het voorkomen van eenzaamheid. 

Preventief huisbezoek
Naast de input die de Netwerktafel levert voor het ouderenbeleid heeft de gemeente begin 2022 voor de tweede keer het Preventief huisbezoek aan 80-plussers uitgevoerd en opgeleverd. 

Coalitie ‘Prettig oud worden in Oudewater’
De gemeente is deelnemer aan en een van de financiers van de opzet van de coalitie ‘Prettig oud worden in Oudewater’, bestaande uit Woningraat, huisartsen, Stadsteam en Wulverhorst. Doelstelling is om domeinoverstijgend samen te werken om de uitdagingen van vergrijzing (nog meer) gezamenlijk op te pakken. Daarnaast coördineert de gemeente vier keer per jaar overleg met professionals uit de zorg (thuiszorg, verpleeghuiszorg, dementiezorg, huisartsenzorg) en Wmo/Stadsteam om met elkaar te verkennen en af te spreken wat nodig of wenselijk is om ervoor te zorgen dat ouderen op een prettige, veilige manier langer thuis kunnen wonen. 

3.2 De zelfredzaamheid onder ouderen wordt groter en de eenzaamheid onder ouderen blijft gelijk of wordt kleiner.

3.3 Zorg en ondersteuning worden dichter bij mensen thuis georganiseerd en waar mogelijk wordt informele zorg en ondersteuning ingezet.

3.4 Oudere inwoners kunnen (indien mogelijk thuis) in Oudewater blijven wonen.

We streven ernaar dat zo veel mogelijk inwoners mee kunnen doen in de Oudewaterse samenleving. We streven naar een integrale werkwijze waarbij inwoners zo goed mogelijk worden ondersteund zonder last te hebben van verschillen tussen wettelijke regimes. Daarbij wordt ingezet op een sterke samenwerking tussen Stadsteam en Ferm Werk, juist ook voor inwoners met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.

• We zijn begonnen met het actief doorverwijzen van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar het Stadsteam. 
• Het Stadsteam heeft bij de door Ferm Werk doorverwezen inwoners de hulpvraag boven tafel gekregen. De invulling van de hulpvraag geschiedde door inwoners door te verwijzen naar Wmo-voorzieningen, sociale activering, schuldhulpverlening of vrijwilligerswerk.
• Ferm Werk heeft verdere invulling gegeven aan de bestuursopdrachten.

Doorverwijzingen Stadsteam
De integrale werkwijze heeft ertoe geleid dat in 2022 een begin is gemaakt met het actief doorverwijzen van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt naar het Stadsteam. Voor veel inwoners met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is het Stadsteam de aangewezen partij om maatwerk te bieden, teneinde hen te kunnen laten meedoen naar vermogen. Voor sommige inwoners is ondersteuning via het Stadsteam het maximaal haalbare. Andere inwoners kunnen via sociale activering, schuldhulpverlening of vrijwilligerswerk op termijn denken aan betaald werk.

Bestuursopdrachten Ferm Werk
De huidige verdeelsleutels zijn onderzocht, wat heeft geleid tot een minder complexe verdeling, die sterk te relateren is aan de diensten die Ferm Werk levert. Deze wijziging treedt in werking na instemming van de gemeenteraden over de aanpassing van de gemeenschappelijke regeling in 2023.

De gewijzigde begroting 2022 is in januari 2022 voorgelegd aan de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten en in april 2022 door het Algemeen Bestuur van Ferm Werk vastgesteld. Met de gewijzigde begroting is er beter inzicht in de kosten van de uitvoering; hiermee is de basis gelegd voor verdere transparantie in de dienstverlening.  

3.5 Inwoners van Oudewater met een geringe kans op betaald werk doen naar vermogen mee aan de maatschappij door middel van sociale en/of maatschappelijke participatie.

We willen dat nieuwe inwoners van Oudewater zich welkom voelen, zo snel mogelijk ingeburgerd zijn en meedoen aan de Oudewaterse samenleving. Hier werken we aan met onze maatschappelijke partners.

• De implementatie van de nieuwe Wet inburgering is uitgevoerd; inburgeringsplichtige nieuwkomers worden begeleid bij hun inburgering. 
• De samenwerking tussen het Stadsteam, Vluchtelingensteunpunt Groene Hart en Ferm Werk is versterkt waardoor de statushouders bij meerdere partijen in beeld zijn gekomen en meer maatwerk is geboden.
• We hebben uitvoering gegeven aan de verhoogde taakstelling huisvesting statushouders. 

Nieuwe Wet inburgering
In 2022 is de nieuwe Wet inburgering van kracht geworden. Personen die onder deze nieuwe wet vallen zijn verplicht een inburgeringstraject te doorlopen. Het is een lerend stelsel waarvoor veel inzet van verschillende partners is gevraagd. Ferm Werk verzorgt een deel van het inburgeringstraject. De uitvoering van de nieuwe Wet inburgering verliep, mede door externe factoren, vooral de eerste helft van het jaar niet altijd even makkelijk. De achterstand in het afnemen van intakes en het maken van een persoonlijk 'Plan inburgering en participatie (PIP)' die hierdoor was ontstaan, is in de tweede helft van het jaar weer ingelopen.

De samenwerking tussen de verschillende ketenpartners is verbeterd. Tijdens het inburgeringstraject zijn er meerdere momenten waarbij de statushouder, Ferm Werk en Vluchtelingensteunpunt Het Groene Hart aanwezig zijn. Daarnaast heeft casuïstiekoverleg plaatsgevonden door het Stadsteam, Ferm Werk en Vluchtelingensteunpunt Het Groene Hart gezamenlijk . 

De Onderwijsroute was in 2022 nog niet beschikbaar. Door de samenwerking in U16-verband hebben we een alternatief (tussenoplossing) kunnen bieden voor de onderwijsroute. De verwachting is dat in 2023 zowel een hbo/wo-route als een mbo-route aangeboden kan worden aan de inburgeraars. De overige twee inburgeringsroutes (B1-route en de Zelfredzaamheidsroute) zijn volgens plan in 2022 aangeboden.   

Taakstelling huisvesting statushouders
Het Rijk bepaalt elk half jaar aan hoeveel vergunninghouders de gemeente een plaats om te wonen moet geven. We hebben binnen de gestelde termijn de verhoogde taakstelling kunnen uitvoeren zonder hiervoor extra woningen in te zetten. 

3.6 Inburgeraars kunnen beter meedoen in de samenleving, het liefst via betaald werk.