Bijlage 3 Meerjarig overzicht reserves en voorzieningen

Reserves

Beleidsuitgangspunten

Kadernota rechtmatigheid
Eind 2018 is de kadernota reserves uitgebracht door de commissie BBV. De gemeente is verplicht deze nota te volgen. In deze nota staat het volgende over reserves. Onderdeel van de (al dan niet herziene) gemeentelijke begroting vormen de mutaties in de bestemmingsreserves.

In de jaarrekening moeten de toevoegingen en onttrekkingen aan elk van de bestemmingsreserves worden verwerkt overeenkomstig het bedrag dat via de begroting(swijzigingen) door de raad is goedgekeurd voor de betreffende bestemmingsreserve.

Voorheen was de hoofdregel dat de mutaties in de bestemmingsreserves tot maximaal het bedrag waarvoor de raad de autorisatie heeft gegeven, verwerkt mogen worden. Ongeacht of de besteding waarvoor het bedrag is vrijgegeven wel of niet is gedaan, moet de reservemutatie in de jaarrekening verwerkt worden, tenzij uit het besluit dat de raad genomen heeft, blijkt dat een lager bedrag is toegestaan.

Overigens kunnen er raadsbesluiten zijn die inhouden dat specifiek benoemde saldi, bijvoorbeeld een overschot of tekort op de uitvoering van een specifiek onderwerp, ook nog in het lopende begrotingsjaar ten gunste of ten laste van een specifieke bestemmingsreserve mogen worden gebracht. Ook kan generiek voor een afwijkende oplossing van de kadernota worden gekozen.

 

Beleidsuitgangspunten Oudewater
In aansluiting op bovengenoemde kadernota worden, conform de door uw raad vastgestelde beleidsuitgangspunten eventuele over- of onderschrijdingen van enkele reserves verrekend in de jaarrekening. Slechts in uitzonderlijke gevallen vindt tussentijds bijstelling plaats. Het betreft de reserves onderhoud gemeentelijk vastgoed, wegen, baggerwerken en civiele kunstwerken.

 

Algemene reserve

Deze reserve is primair beschikbaar als buffer voor het opvangen van risico’s. Daarnaast kent de algemene reserve een vrij voor de Raad beschikbaar gedeelte. Het moet in principe eenmalige zaken betreffen en geen vervangingen en terugkerende aangelegenheden. Aan deze reserve wordt in principe ook het saldo van de jaarrekening toegevoegd of onttrokken. Daarnaast bestaan de toevoegingen uit incidentele opbrengsten, zoals bijvoorbeeld de verkoop van percelen grond, welke niet in de grondexploitatie zijn opgenomen.
Binnen de algemene reserves is een bedrag gelabeld met bestemming Stimulering Sociale Woningbouw.
Bij de herziene begroting 2017 is besloten als uitwerking van onder meer de ruimtelijke ontwikkelingen van het collegewerkprogramma (CWP) een bedrag van € 200.000 te onttrekken aan de reserve Sociaal Domein en dit toe te voegen aan de algemene reserve met als aangegeven bestemming Stimulering Sociale Woningbouw.

 

Reserve bovenwijkse voorzieningen

De reserve bovenwijkse voorzieningen werd gevoed door de complexen van de grondexploitatie. Bij het vaststellen van de jaarrekening 2019 wordt voorgesteld om deze reserve op te heffen en het saldo van € 2.131 toe te voegen aan de algemene reserve. In afwachting van dit raadsbesluit is deze reserve nog wel opgenomen in de begroting 2020.

 

Reserve investeringen basisscholen

In deze reserve werd tot en met 2014 jaarlijks een bedrag gestort voor groot onderhoud aan de basisscholen en de uitbreiding van het onderwijsleerpakket bij uitbreiding van het aantal groepen. Door een wetswijziging is per 1 januari 2015 de gemeentelijke zorgplicht voor het groot onderhoud van de basisscholen vervallen. Dit betekent dat met ingang van 1 januari 2015 ook geen toevoeging aan deze reserve meer plaatsvindt. Door de raad is op 6 juni 2019 besloten om € 150.000 vanuit deze reserve beschikbaar te stellen voor het herstel van constructiefouten aan het dak van de scholen aan De Cope. Hierna resteert en nog een bedrag in deze reserve van € 1.677. Bij het vaststellen van de jaarrekening 2019 wordt voorgesteld om deze reserve op te heffen en het saldo van € 1.677 toe te voegen aan de algemene reserve. In afwachting van dit raadsbesluit is deze reserve nog wel opgenomen in de begroting 2020.

 

Reserve investeringen speeltoestellen

Deze reserve is in 2007 ingesteld. Voor het jaar 2008 is hierin een bedrag van € 31.000 gestort en sinds 2009 wordt er jaarlijks een bedrag van € 20.000 toegevoegd aan de reserve. Deze reserve is bestemd voor de vervanging van de speeltoestellen.
Met ingang van 2009 worden op advies van de accountant conform het BBV de bedragen voor de vervanging van de speeltoestellen afgeschreven en komen de kapitaallasten ten laste van deze reserve. Het betreft nadrukkelijk alleen de kapitaallasten voor de vervanging van bestaande speeltoestellen en dus niet voor uitbreiding van speeltoestellen.

 

Reserve sociaal domein

Met ingang van 2015 ontving de gemeente in het kader van het Sociaal Domein drie decentralisatie-uitkeringen, namelijk AWBZ/Wmo, Jeugd en Participatie. Vertrekpunt was, indien de gemeente Oudewater niet de gehele decentralisatie-uitkeringen AWBZ/Wmo en Jeugd had besteed, het overschot toe te voegen aan deze reserve. Bij een tekort vond onttrekking aan deze reserve plaats. Deze systematiek werd gehanteerd tot en met de jaarrekening 2016. Met ingang van 2017 wordt deze systematiek niet meer gehanteerd. Met ingang van 2019 zijn de decentralisatie-uitkeringen AWBZ/WMO en Jeugd geïntegreerd in de algemene uitkering. Bij de begroting 2020 worden enkele incidentele lasten uit de Reserve Sociaal Domein gedekt.

 

Reserve parkeren

Voorheen stond in de reserve Bovenwijkse Voorzieningen (BV) een reservering voor investeringen ten behoeve van parkeren binnenstad. Er was echter behoefte aan een aparte reserve voor parkeren en die is met ingang van 2015 gerealiseerd. De reserve wordt gevuld met bijdragen vanwege het realiseren van wooneenheden zonder parkeerplaatsen in de binnenstad en wordt aangewend voor het realiseren van parkeergelegenheid ten behoeve van de binnenstad.

 

Reserve wegen

Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 is besloten om het saldo van zowel de voorziening onderhoud wegen als van de reserve binnenstad toe te voegen aan de reserve wegen. Aan deze reserve wordt jaarlijks € 721.700 toegevoegd en wordt het planmatig onderhoud onttrokken.

 

Reserve onderhoud gemeentelijk vastgoed

Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 is besloten om het saldo van de voorziening onderhoud gebouwen toe te voegen aan de nieuwe reserve Onderhoud gemeentelijk vastgoed. Door deze wijziging wordt bereikt dat hierdoor dezelfde systematiek wordt gehanteerd als in Woerden het geval is. Dit geschiedt ter uitvoering van het in het voorjaar 2018 vastgestelde nieuwe MJOP. In de begroting 2019 is het planmatig onderhoud voor het eerst verwerkt, waarbij rekening is gehouden met deze reserve.

 

Reserve baggerwerken

Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 is besloten om het saldo van de voorziening baggerwerken toe te voegen aan de nieuwe reserve baggeren. Jaarlijks wordt er aan deze reserve een bedrag € 77.155 toegevoegd en worden de werkelijke kosten conform het baggerplan onttrokken. Van de werkelijke kosten wordt eerst € 39.000 onttrokken aan de voorziening riolering.

 

Reserve civiele kunstwerken

Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 wordt is besloten om het saldo van de voorziening civiele kunstwerken toe te voegen aan de nieuwe reserve civiele kunstwerken. Jaarlijks wordt er aan deze reserve € 118.360 toegevoegd en worden de werkelijke kosten van het door de raad in juli 2014 vastgestelde meerjarig onderhoudsprogramma civiele kunstwerken 2014-2024 onttrokken.

 

Voorziening wethouderspensioen

De gemeente is eigen risicodrager ten aanzien van de pensioenrechten van de wethouders en op grond van het BBV is de gemeente verplicht hiervoor een voorziening in de begroting op te nemen. Jaarlijks werd € 7.000 toegevoegd aan deze voorziening. Uit een in 2017 ontvangen berekening is gebleken dat de storting zoals eerder berekend fors te laag is. Door deze herberekening blijkt dat de storting dusdanig moet zijn dat in de voorziening in ieder geval het berekende saldo aanwezig is. Bij de jaarrekening 2016 betekende dit een extra storting van ruim € 5 ton welke is verwerkt ten laste van het rekeningresultaat. Door nu jaarlijks te gaan actualiseren zullen de consequenties voor de exploitatie veel meer beperkt zijn.

 

Voorziening wethouderswachtgelden

Ook de hoogte van deze voorziening is herrekend. Verplichtingen voor bestaande ‘wachtgelders’ hoeven niet langer uit de reguliere begroting te worden gedekt. Deze voorziening wordt nu jaarlijks geactualiseerd.

 

Voorziening onderhoud rioleringen

De jaarlijkse storting in deze reserve bestaat uit de opbrengst van de rioolheffing en de onttrekking bestaat uit de lasten van pompen en gemalen en de rioolleidingen. Daarnaast zijn de investeringen in het buitengebied ten laste van deze reserve gebracht. Eens per vijf jaar moet er een GRP, thans Gemeentelijk Waterbeleidsplan, worden vastgesteld. De raad heeft op 11 juli 2019 het Gemeentelijk Waterbeleidsplan 2020-2024 vastgesteld waarin ondermeer is bepaald dat de rioolheffing gedurende de planperiode jaarlijks met 10% exclusief inflatiepercentage stijgt.

 

Voorziening afvaslstoffenheffing

Op 13 december 2018 heeft de raad het Grondstoffenbeleidsplan vastgesteld en op 18 april 2019 het benodigde krediet ter uitvoering hiervan beschikbaar gesteld. Dit betekent dat met ingang van 2020 de zelfde werkwijze wordt gehanteerd als in de gemeente Woerden. Dit houdt in dat met ingang van 2020 eventuele overschotten dan wel tekorten worden verwerkt in deze voorziening.

Staat van reserves in meerjarenperspectief

Naam reserve Saldo Toevoeging/ Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo
1-1-2019 Onttrekkingen 31-12-2019 2020 2020 31-12-2020 2021 2021 31-12-2021 2022 2022 31-12-2022 2023 2023 31-12-2023
2019
I. EIGEN VERMOGEN
a. Algemene reserve:
Algemene reserve 2.939.698 -606.139 2.333.559 50.000 2.283.559 2.283.559 2.283.559 2.283.559
b. Bestemmingsreserves:
Bovenwijkse voorzieningen 2.131 2.131 2.131 2.131 2.131 2.131
Investeringen basisscholen 151.677 -150.000 1.677 1.677 1.677 1.677 1.677
Investeringen speeltoestellen 146.714 4.982 151.696 20.000 14.812 156.884 20.000 14.661 162.223 20.000 14.509 167.714 20.000 14.358 173.356
Sociaal Domein 954.218 -896.634 57.584 57.500 84 84 84 84
Parkeren 25.000 25.000 25.000 25.000 25.000 25.000
Wegen 188.893 963.230 1.152.123 721.278 721.700 1.151.701 721.278 721.700 1.151.279 721.278 721.700 1.150.857 721.278 721.700 1.150.435
Binnenstad 467.588 -467.588 0 0 0 0 0
Onderhoud gemeentelijk vastgoed 0 1.144.104 1.144.104 36.914 1.107.190 148.637 958.553 160.646 797.907 7.884 805.791
Baggeren 0 225.776 225.776 77.155 51.493 251.438 77.155 100.269 228.324 77.155 100.269 205.210 77.155 100.269 182.096
Civiele kunstwerken 0 147.089 147.089 118.360 118.360 147.089 118.360 118.360 147.089 118.360 118.360 147.089 118.360 118.360 147.089
Totaal Reserves 4.875.919 364.820 5.240.739 936.793 1.050.779 5.126.753 936.793 1.103.627 4.959.919 936.793 1.115.484 4.781.228 944.677 954.687 4.771.218
Naam voorziening Saldo Toevoeging/ Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo Toevoeging Onttrekking Saldo
1-1-2019 Onttrekkingen 31-12-2019 2020 2020 31-12-2020 2021 2021 31-12-2021 2022 2022 31-12-2022 2023 2023 31-12-2023
2019
II. VREEMD VERMOGEN
a. Voorzieningen:
Voor verplichtingen, verliezen (art. 44.1a en 1b)
Wethouderspensioen 561.433 -21.000 540.433 17.257 523.176 17.257 505.919 17.257 488.662 17.257 471.405
Wethouders wachtgelden 38.300 -24.000 14.300 5.500 18.500 1.300 1.300 1.300 1.300
Ter egalisatie van kosten (art. 44.1c)
Onderhoud wegen 0 0 0 0 0 0 0
Onderhoud gebouwen 0 0 0 0 0 0
Onderhoud baggerwerken 0 0 0 0 0 0 0
Civiele kunstwerken 0 0 0 0 0 0 0
Voor middelen bestemming gebonden (art. 44.2)
Riolering 2.535.004 503.116 3.038.120 332.736 3.370.856 500.845 3.871.701 521.366 4.393.067 628.096 5.021.163
Afvalstoffenheffing 0 0 6.780 6.780 22.356 29.136 45.209 74.345 58.437 132.782
Totaal Voorzieningen 3.134.737 458.116 3.592.853 345.016 35.757 3.902.112 523.201 17.257 4.408.056 566.575 17.257 4.957.374 686.533 17.257 5.626.650
b. Overlopende passiva:
Combinatiefunctionaris 9.824 -9.824 0 0 0 0 0
Totaal Overlopende passiva 9.824 -9.824 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0