Programma 2 Fysiek beheer openbare ruimte en vervoer

Het programma bevat de volgende taakvelden:

Kern van dit programma is het behouden van het prettige woon- en leefklimaat door een bereikbare leefomgeving te creëren die schoon, heel en veilig is. Voor bereikbaarheid geldt dat zowel inwoners, toeristen als bedrijven vlot en veilig hun bestemming moeten kunnen bereiken. Middels het in stand houden van speelvoorzieningen en openbare verlichting, het zorgdragen voor een kwalitatief wegen-, riool- en waterbeheer met focus op het groener maken van de openbare ruimte en het tegengaan van wateroverlast, is het programma voorwaardenscheppend voor een plezierige gemeente om te wonen en recreëren, voor toerisme en voor de bedrijvigheid, van de historische binnenstad tot en met het buitengebied.

Actualiteit
De mondiale ontwikkeling van hitte en droogte beïnvloedt de openbare ruimte. Voor groen zijn er voorbeelden die direct zichtbaar zijn, zoals jonge bomen die de zomer niet overleven, maar ook effecten die niet direct zichtbaar zijn namelijk dat bomen of beplanting minder goed ontwikkelen waardoor ze niet direct maar wel eerder dan gepland vervangen moeten worden. Voorbeelden voor andere disciplines zijn minder direct zichtbaar, daarmee ook nog niet goed inzichtelijk, denk aan verharding op veendijken: door droogte ontstaan scheuren in de veendijk die vervolgens doorzet in scheuren in de verharding. Het omgekeerde van de hitte/droogte zijn de extremere piekbuien, die tot overbelasting van het rioolstelsel leiden. De effecten op het areaal en de financiële gevolgen zijn nog niet inzichtelijk te maken, maar wanneer gevolgen zichtbaar worden, vergen deze soms acuut ingrijpen vanuit de zorgplicht, terwijl voor deze effecten nog geen middelen zijn vrijgemaakt. Dit is een financieel risico dat nog niet te beheersen is.

De landelijke ontwikkeling gaat over de gehele gemeentebegroting die steeds meer onder druk komt te staan mede door de zorgtakenverschuiving vanuit het Rijk. Dit heeft gevolgen voor de begroting van IBOR en voor de vrije ruimte om investeringen beschikbaar te stellen. De ambtelijke organisatie heeft voor de gemeente Woerden in de ‘strategische heroriëntatie 2020’ een proces doorlopen om de benodigde onderhoudsbudgetten voor de gehele levensduur van het areaal in beeld te brengen, zodat de raad gedegen informatie heeft om toekomstbestendige financiële keuzes voor de openbare ruimte te maken. Deze kennisontwikkeling wordt in 2022 ingezet om voor de  gemeente Oudewater te kijken hoe areaal, beleid, beschikbaar budget en benodigd budget zich tot elkaar verhouden, en ook hier de raad het stuur in handen te geven voor de openbare ruimte.

De actualiteiten rondom corona zijn van beperktere invloed geweest op het beheer van de openbare ruimte. Veel activiteiten konden doorgang vinden of zijn met korte vertraging en relatief beperkte meerkosten alsnog uitgevoerd. Wel is de kwetsbaarheid van de samenwerking met Ferm Werk duidelijk geworden: capaciteitsproblemen waren en zijn de reden dat tijdige uitvoering van het groenonderhoud onder druk stonden en staan. 

Verkeerskundig is de ontwikkeling dat agrarisch verkeer steeds groter en zwaarder wordt, waar het buitengebied niet op is ingericht, maar ook de toename van thuisbezorg bestelbusjes (versterkt door corona). Dit heeft zijn weerslag op zowel de weginrichting als fysiek op de wegen, die niet op deze verzwaarde belasting zijn ontworpen en dus eerder vernieuwd moeten worden. Met aandacht worden de ontwikkelingen gevolgd op het gebied van autogebruik en parkeerbehoefte: het thuiswerken door corona voor langere termijn tot andere behoeften leiden.

Beleidsaanpassing
De accountantscontrole van boekjaar 2019 heeft aanpassen en herzien van beleid als verbeteropdracht aangegeven omdat de beleidskaders de basis vormen voor het verantwoorden van de uitgaven en op de beleidskaders ook terug gerapporteerd dient te worden naar de raad. Daarom dient geïnventariseerd te worden welk beleid verouderd is dan wel ontbreekt, en daaruit de structuur opgebouwd te worden van beleidsplannen, beheerplannen tot uitvoerings-/jaarplannen. Deze inventarisatie is in 2020 gestart. Dit heeft direct raakvlak met de in 2022 uit te voeren analyse van beleidsambities en beheerkosten. In 2022 zal het gesprek gestart worden in hoeverre beleidsaanpassingen voor de openbare ruimte benodigd zijn.

Verkeerskundig staan beleidsdocumenten voor specifiek fietsers en algemeen het verkeer in het buitengebied op de agenda.

Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht: