Paragraaf 7 Grondbeleid

Wettelijk kader en gemeentelijk beleid

Terug naar navigatie - Paragraaf 7 Grondbeleid - Wettelijk kader en gemeentelijk beleid

De gemeente Oudewater werkt volgens de Nota Grondbeleid Oudewater 2024. Het zogenoemde grondbedrijf is een belangrijk onderdeel van de financiële structuur van de gemeente Oudewater. Eén van haar taken betreft het voorzien in uitgeefbare bouwrijpe grond voor woningen, bedrijven, kantoren en voorzieningen. Het grondbedrijf is faciliterend aan het behalen van de beleidsdoelstellingen van de gemeente. Het grondbedrijf wordt gekenmerkt door de grote in- en uitgaande stromen van financiële middelen en langjarige projecten. Omdat gronden soms pas vele jaren na verwerving in ontwikkeling worden genomen, blijven de rentelasten op het geïnvesteerde vermogen van invloed op het rendement van het grondbedrijf, tot de gronden worden verkocht. De gemeente voerde overwegend facilitair grondbeleid. Dit was vooral het gevolg van het feit dat Oudewater, onder andere door haar ligging in het Groene Hart, te maken heeft met een strak om de bebouwde kom gelegen rode contour. Buiten deze rode contour was geen (woning)bouwontwikkeling toegestaan.

Op basis van de provinciale structuurvisie/verordening is het nu echter mogelijk dat – onder voorwaarden – de geheel of gedeeltelijk buiten de rode contour gelegen locaties Statenland en Kerkwetering mogen worden ontwikkeld.  Op basis van de Nota Grondbeleid behoort voor deze locaties,  actieve grondpolitiek tot de mogelijkheden. Naast deze locaties zijn er inbreidingslocaties in ontwikkeling, of wordt de haalbaarheid ervan onderzocht. Voor de locaties waar de gemeente geen of beperkt grondeigendom heeft, geldt dat de kosten in verband met grondexploitatie (zoals o.a. plankosten, planschade, aanleg voorzieningen) dienen te worden verhaald op de grondeigenaar/ontwikkelaar. Het beleid hiervoor is in 2018 door de gemeenteraad vastgesteld in de Nota Kostenverhaal.

Uitgangspunt voor grondexploitaties

Terug naar navigatie - Paragraaf 7 Grondbeleid - Uitgangspunt voor grondexploitaties

Parameters
De gemeentelijke grondexploitaties worden jaarlijks herzien met de bekende wijzigingen en inzichten. In de grondexploitaties is uitgegaan van de boekwaardes zoals opgenomen in de jaarrekening 2024. Vanaf 2025 de volgende parameters (D/24/167155) vastgesteld die worden gebruikt om de grondexploitatie(s) aan te passen:

Parameters grondexploitaties 2025 2026 2027 e.v.
Opbrengstenstijging          
Woningbouw betaalbaar   2,00% 2,00% 2,00%
Woningbouw vrije sector 8,00% 5,00% 2,00%
Woningbouw sociaal     2,00% 2,00% 2,00%
Commercieel (kantoren, bedrijven, winkels/horeca)    1,00% 1,00% 2,00%
Maatschappelijk 1,00% 1,00% 2,00%
Kostenstijging       
Civieltechnische kosten 4,00% 4,00% 2,00%
Overige kosten  6,00% 4,00% 2,00%

  

Toelichting per exploitatiegebied

Terug naar navigatie - Paragraaf 7 Grondbeleid - Toelichting per exploitatiegebied

Oranje Bolwerck en Tappersheul III
Er loopt per 1-1-2025 nog een  grondexploitatie (BIE: bouwgrond in exploitatie), te weten Tappersheul III.  Oranje Bolwerck is per 31-12-2024 afgesloten. In het navolgende overzicht zijn de geprognosticeerde resultaten van de in exploitatie genomen complexen weergegeven over 2024.

Bedragen x € 1.000
In exploitatie genomen gronden Boekwaarde Nog te maken kosten Nog te verwachten opbrengsten Verwacht exploitatie- resultaat Voor- ziening Verwacht expl.resultaat incl. voorz.
Tappersheul III 4.191 3.732 9.719 -1.554 -1.554
Totaal 4.191 3.732 9.719 -1.554 -1.554

Grondexploitatie Tappersheul III
Door de gemeenteraad is besloten dat het bedrijventerrein Tappersheul met 3 hectare mag uitbreiden. De voorbereidende werkzaamheden zijn hiervoor begin 2017 gestart. Inmiddels heeft het uitgiftebeleid vorm gekregen en is grond aangekocht voor de ontwikkeling en de omzoming. Het beeldkwaliteitsplan is door de gemeenteraad in 2019 vastgesteld en het bestemmingsplan is in 2021 vastgesteld. Het financiële kader is de medio 2018 vastgestelde grondexploitatie. Deze grondexploitatie wordt jaarlijks herzien, zo ook per 1-1-2025 (boekwaarde per 31-12-2024). Er wordt uitgegaan van een exploitatieopzet met een voorlopige afsluitdatum van 31-12-2028. Met de ontwikkeling van Tappersheul III realiseert de gemeente Oudewater (netto) 3 ha bedrijventerrein. Voor Tappersheul III is in de grondexploitatie een prijs voor industriegrond van € 300 (per 1-1-2025) gehanteerd. Deze prijs is gebaseerd op de exploitatieberekening (minimale m²-prijs) en de marktwaarde. In het kader van de grondexploitatie Tappersheul III is de productie van bouwrijpe grond ten behoeve van bedrijven in voorbereiding (onder andere voorbelasting) en zijn reserveringsovereenkomsten aangegaan. Gronduitgifte wordt voorzien vanaf 2026.

Op grond van de provinciale verordening geldt voor de gemeente de verplichting om bij uitbreiding ook het bestaande bedrijventerrein (Tappersheul I/II) te herstructureren. De gemeenteraad heeft uitgesproken het resultaat van de uitbreiding daarvoor te willen inzetten. De beschikbare ruimte hiervoor bedraagt in de grondexploitatie per 1-1-2025 ca. € 1,55 miljoen. Dat is een verslechtering van € 0,19 miljoen ten opzichte van de grondexploitatie van een jaar eerder (per 1-1-2024). De belangrijkste oorzaak is het vernieuwen van een aantal onderzoeken als gevolg van de vertraging veroorzaakt door de bezwaarprocedure bij de Raad van State.

Voor grondexploitaties gelden risico’s. De kosten van verwerving, milieumaatregelen, bouw- en woonrijp maken en plankosten kunnen mee- of tegenvallen, de uitkomst van aanbestedingen is niet altijd voorspelbaar en de inkomsten uit – of het moment van – grondverkoop kunnen wijzigen door conjuncturele ontwikkelingen of wijzigende behoefte bij de afnemers.

Tegenover mogelijke tegenvallers staan potentiële meevallers en bijsturingsmogelijkheden. Te noemen in dit verband zijn de mogelijk extra oppervlakte uitgeefbaar terrein (in het bestemmingsplan zit iets meer uitgeefbaar dan wat in de grondexploitatie is meegenomen) en het niet hoeven aanspreken van het opgenomen budget voor planschade.