Inleiding en financieel beeld

Oudewater kent de volgende planning-en-control-instrumenten:

a.    Voorjaarsrapportage (financiële stand van zaken begrotingsjaar en tussentijdse beleidsverantwoording)
b.    Kadernota (kaderstellend voor volgende begroting)
c.    Begroting (autorisatie budgetten en afspraken over resultaten)
d.    Najaarsrapportage (financiële stand van zaken begrotingsjaar en tussentijdse beleidsverantwoording)
e.    Jaarrekening (financiële en beleidsmatige eindverantwoording)

Wat nu voorligt, is de najaarsrapportage 2023. Zoals gebruikelijk bevat de najaarsrapportage, per programma, informatie over (1) de realisatie van de programmaresultaten en de uitvoering van de daarvoor benodigde inspanningen en (2) financiële mutaties ten opzichte van de begroting, aangevuld met (3) een actuele investeringsplanning. Daaraan voorafgaand presenteren wij het overall financiële beeld en actuele aandachtspunten.

Na het verwerken van de mutaties in de Najaarsrapportage laat het jaar 2023 een overschot zien. Het saldo van de Najaarsrapportage bedraagt € 675.058. Dit saldo wordt bij het opstellen van de jaarrekening 2023 via resultaatbestemming toegevoegd aan de Algemene Reserve.

De effecten van de mei- en  septembercirculaire zijn verwerkt in deze Najaarsrapportage.  De uitkomsten van de meicirculaire geeft een voordeel van € 179.081. De uitkomsten van de septembercirculaire laten nog eens een voordeel zien van 157.534.

Na vaststelling van begroting zijn raadsbesluiten genomen die het saldo hebben gewijzigd. De belangrijkste hiervan is de Voorjaarsrapportage. Het positieve saldo van de Voorjaarsrapportage is € 828.303. In de raadsvergadering van 29 juni 2023 is ook besloten tot overdracht van de aula aan de Waardsedijk 106. De kosten hiervan bedrag € 120.000. Het begrotingssaldo komt hierdoor op € 708.303. Na vaststelling van de Najaarsrapportage wordt dit saldo verlaagd naar € 675.058, maar is nog steeds positief.

Wij stellen voor om de budgetoverhevelingen te integreren in de Najaarsrapportage. Dit om de werkzaamheden rond de budgetoverhevelingen te harmoniseren met Woerden. Zo wordt de organisatie niet over hetzelfde onderwerp op twee verschillende momenten belast met deze uitvraag. 

Om de prestaties te realiseren is het nodig om de budgetten die hiervoor in 2023 zijn opgenomen over te hevelen naar 2024. Deze budgetten zijn opgenomen in 2023 of er staan inkomsten tegenover waar geen uitgaven voor zijn gedaan. De overhevelingen worden in een begrotingswijziging en in het voorstel voor de jaarrekening verwerkt. De aanvragen voor budgetoverheveling zijn getoetst aan de Nota Financiële Sturing. In deze nota staan een drietal categorieën opgenomen.

De overheveling van een exploitatiebudget naar het volgende jaar wordt voorgesteld als:
1. De opdracht is gegeven/verplichting is aangegaan, maar waarbij de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd/gefactureerd;
2. Het budget een directe relatie heeft met een doeluitkering, een reserve of een subsidiebeschikking. Het niet overhevelen heeft tot gevolg dat er terugbetaald moet worden;
3. De opdracht is niet gegeven/de verplichting is niet aangegaan, de geplande werkzaamheden zijn door omstandigheden nog niet uitgevoerd. Het betreft een incidenteel bedrag.

Categorie 1 en 2 betreffen administratieve overhevelingen. De invloed hierop is beperkt. De uitgaven voor categorie
3 betreffen éénmalige budgetten.
In onderstaand overzicht staan de bedragen, waarvan wordt voorgeteld deze over te hevelen, opgenomen per categorie.
In totaliteit gaat het om een bedrag van € 2.636.437.
Categorie 1 : €        56.000
Categorie 2 : € 2.465.725
Categorie 3 : €      114.712

1. Budget sociaal akkoord
Het proces sociaal akkoord is nog niet afgerond en vraagt nog acties en dus budget in 2024.

2. Budget voor onafhankelijke cliëntondersteuning
Proces meenemen netwerktafel ouderen en stadsteam heeft in 2023 plaatsgevonden. In najaar 2023 en begin 2024 wordt hier verder uitvoering aan gegeven. 

3. Ontwikkelingsbudget Utrecht West.
In de U16 is de afspraak gemaakt Beschermd wonen geleidelijk te decentraliseren naar de lokale gemeenten. Dit werd ingegeven door de voorgenomen landelijke invoering van het woonplaatsbeginsel. Door de val van het kabinet is die invoering uitgesteld maar in de U16 is besloten wel verder te werken aan de decentralisatie. Die gaat gepaard met de overheveling van gelden die de centrumgemeente Utrecht namens de U16 gemeenten ontvangt om uitvoering te geven aan Beschermd wonen. Het is de bedoeling dat die gelden lokaal worden ingezet om de decentralisatie in te regelen, lokale uitvoeringskosten te dekken en te investeren in preventieve voorzieningen; voorzieningen die helpen voorkomen dat inwoners een beroep doen op Beschermd wonen. De raad heeft met een raadbesluit besloten om de vrij besteedbare inkomsten, afkomstig van gemeente Utrecht, in te zetten voor lokaal maatwerk beschermd wonen (D/23/090620). 

4. Energiearmoede
Nog niet alle activiteiten kunnen in 2023 uitgevoerd worden. De lasten worden gedekt door de rijksbijdrage (SPUK) energiearmoede (€ 13.000).

5. Spouwmuurisolatie vouchers
Nieuwe groep woningeigenaren wordt benaderd. Uitvoering vindt plaats in 2024. De uitgaven worden gedekt door subsidie van de provincie (€ 30.000).

6. Isolatieprogramma NIP
Isolatieprogramma start in 2023, uitvoering loopt door in 2024 en verder. De lasten worden gedekt door een rijksbijdrage uit het Nationaal Isolatie Fonds (€ 73.912).

7. Opstellen scenario's  pluimveebedrijf Hekendorp
Najaar 2023 wordt gestart met het opstellen van een aantal scenario's over de ontwikkelmogelijkheden van het gebied rond Pluimveebedrijf Wiltenburg. Budget is nodig om externe expertise in te kunnen huren.

8. Subsidie zwembad Oudewater
SBZO is de subsidie toegezegd in verband met de nieuwbouw. Als gevolg van vertraging op het bestemmingsplan Tappersheul III (behandeling bij Raad van State) kan nog niet begonnen worden met de bouw.

9. Bodemonderzoek locatie Legemaate Westerwal
Ten behoeve van de mogelijke aankoop grond familie Legemaate, om de historische singelstructuur van de Oude Hollandse Waterlinie te herstellen om daarmee het waardevolle historische karakter te kunnen laten zien en de aantrekkelijkheid van Oudewater te vergroten, is een bodemonderzoek noodzakelijk.  

10. Participatiebeleid
In 2023 is budget vrijgemaakt voor een gesprek met inwoners van Hekendorp en vanuit het amendement participatiebeleid. Deze activiteiten schuiven door naar 2024.

11. Aansluiten E-depot
In verband met ziekte en vacatures is het dit jaar niet mogelijk de metadata over te brengen, dit zal in 2024 worden opgepakt.

Algemeen
De prijzen van grondstoffen en materialen staan nog steeds onder druk. Ook blijven de lonen stijgen. Dit heeft gevolgen voor de aanbestedingen van werken en taken die de gemeente moet uitvoeren. Kortom, een nog steeds zeer onzekere situatie met onzekere financiële gevolgen. 

Voortgang grote dossiers Oudewater
In de gemeenteraad is de toezegging (T-847) gedaan dat er bij de documenten van de P&C-cyclus gerapporteerd zal worden over de grote dossiers die in Oudewater spelen. Het gaat hierbij om de volgende dossiers:

Verkoop Stadskantoor - Ontwikkeling Cultuurhuis - Verkoop/verbouw De Klepper
De inschrijver voor het Stadskantoor die door de selectieprocedure is gekomen is de Wulverhorst in samenwerking met Habion. Zij zijn voornemens om het Stadskantoor van Oudewater te transformeren naar 24 woningen voor dementerenden ouderen. De fase waarin het project zich bevindt is de waardebepaling. Momenteel worden de taxaties voorbereid/uitgevoerd om tot een overeenkomst te komen over het transactiebedrag. Daarna worden de onderhandelingen gevoerd met als doel om tot een overeenkomst te komen. Zodra dit gereed is, zullen de kopende partijen het traject voortzetten met verdere onderzoeken, voorbereidingen, vergunningsaanvragen etc..
Omdat het Stadskantoor eerder vervreemd zal worden dan dat de Klepper beschikbaar is er tijdelijke huisvesting nodig voor de huidige gebruikers van het Stadskantoor. Na meerdere opties onderzocht te hebben is het Cultuurhuis naar voren gekomen als de meest geschikte en haalbare optie. Momenteel wordt er onderzocht of deze locatie inderdaad geschikt is voor tijdelijke huisvesting. Dit hangt vooral af van kosten en beschikbare ruimte. De conclusie van dit haalbaarheidsonderzoek zit in de laatste fase. Daarna zal het college moeten beslissen of dit inderdaad door zal gaan. 
Voor de Klepper moest er onderzocht worden of de Klepper vervreemd moest worden of dat beter is om de Klepper zelf te renoveren en in beheer te houden. Momenteel zijn er twee inschrijvers die hun plannen hebben ingediend. Deze inschrijvers zitten momenteel in de selectieprocedure om te bepalen welke optie het meest gunstig is. Ook deze procedure zit in de laatste fase. De resultaten hiervan zullen bepalen of wij in zee gaan met één van de inschrijvers of dat het toch wenselijker is om het zelf te ontwikkelen en in beheer te houden. 

Zwembad
Verwacht wordt dat dit najaar het beroep tegens bestemmingsplan Tappersheul III bij de Raad van State wordt behandeld. Zolang dit beroep loopt kan er nog geen definitief besluit genomen worden over het zwembad. Dit omdat de kosten van de bouw van het zwembad afhangen van het moment dat er gebouwd kan worden.

Ontwikkeling locaties Statenland en Kerkwetering
Als gevolg van de behandeling van het bestemmingsplan Tappersheul III is er nog geen duidelijkheid over het moment wanneer het gebied van Statenland beschikbaar komt voor woningbouw. Om kosten te beperken is het project getemporiseerd. Wel wordt er een verkeersonderzoek gehouden.
Bij Kerkwetering is op de gronden voorkeursrecht gevestigd. Er worden met eigenaren van de gronden gesprekken gevoerd over mogelijke verwerving. Buiten Kerkwetering is er strategische grond aangekocht.

Ontwikkeling Eiber - ontwikkeling Sporthal De Noort Syde
Het voorgenomen besluit om gymzaal De Eiber af te stoten blijft van kracht. De achterliggende motivatie is om, door het schrappen van de exploitatiekosten van de gymzaal, de totale beheerskosten van het gemeentelijk vastgoed te kunnen verlagen. De mogelijkheden voor overdracht van De Eiber aan schoolbesturen danwel sloop/herontwikkeling worden verder onderzocht.